Odmiany catfishingu

Poza catfishingiem (czyli celowym podszywaniem się pod inną osobę) i eskapizmem (ucieczką od rzeczywistości), można wyróżnić kilka innych określeń na różne formy udawania kogoś innego w internecie:

  1. Fauxfishing – lżejsza forma catfishingu, w której osoba nie tworzy całkowicie fałszywej tożsamości, ale koloryzuje fakty, np. podając zawyżony wzrost, wyższe zarobki lub używając znacznie starszych zdjęć.
  2. Kittenfishing – termin podobny do catfishingu, ale łagodniejszy; oznacza subtelne podkoloryzowanie własnego wizerunku, np. podawanie młodszego wieku, używanie mocno przerobionych zdjęć czy przypisywanie sobie cech, których się nie posiada. Popularne zwłaszcza na portalach randkowych.
  3. Digital masquerading (cyfrowe maskowanie) – ogólne określenie na udawanie kogoś innego w sieci, niezależnie od stopnia zniekształcenia rzeczywistości.
  4. Profile inflation – zawyżanie swoich osiągnięć, statusu materialnego czy atrakcyjności w internecie (np. poprzez edytowanie zdjęć, podawanie nieprawdziwych informacji o zarobkach lub sukcesach zawodowych).
  5. Sockpuppeting – tworzenie fałszywych kont do manipulowania opinią w internecie, np. pozytywne recenzowanie samego siebie lub prowadzenie fikcyjnych dyskusji.
  6. Identity flexing – dostosowywanie tożsamości do sytuacji, np. kreowanie się na osobę bardziej doświadczoną, bogatszą lub atrakcyjniejszą w określonym kontekście online.
  7. Ego-boosting deception – oszustwo mające na celu poprawienie własnej samooceny poprzez prezentowanie się w lepszym świetle niż w rzeczywistości.

Istnieją również zachowania pokrewne, nie będące jednak odmianami catfishingu i ciężko traktować je jak przestępstwo:

  1. Zombieing – choć zwykle odnosi się do osób, które wracają do rozmowy po długim czasie milczenia, może też pasować do kogoś, kto „żyje” na portalu randkowym, ale bez intencji realnego poznania kogokolwiek, po prostu „zawieszając się” w rozmowach.
  2. Time vampirism (wampiryzm czasowy) – celowe marnowanie czasu innych, wciąganie ich w jałowe rozmowy bez zamiaru jakiegokolwiek zaangażowania.
  3. Ghost trolling – forma trollingu polegająca na prowadzeniu rozmów bez żadnej intencji nawiązania relacji, ale bez otwartego obrażania drugiej osoby (po prostu dla własnej rozrywki).
  4. Orbiting 2.0 – orbiting zwykle oznacza pozostawanie w sferze czyjejś uwagi (np. przez oglądanie stories, lajkowanie postów), ale można go rozszerzyć na osoby, które pozostają na portalu randkowym i angażują się w rozmowy, nie mając zamiaru niczego z tego wyciągnąć. Wiąże się z tym klasyczny orbiting, a więc pozostawanie z kimś (często z wieloma osobami jednocześnie) w teoretycznej relacji, jednak bez jej zmaterializowania czy sformalizowania (bycie „jedną nogą na zewnątrz”).
  5. Dating nihilism (randkowy nihilizm) – zachowanie wynikające z przeświadczenia, że i tak nic sensownego z tego nie wyjdzie, więc zamiast szczerego podejścia, dana osoba angażuje się w interakcje tylko po to, by zabijać czas i ewentualnie zniechęcać innych.
  6. Emotional sabotage (sabotaż emocjonalny) – w sytuacji, gdy osoba nie tylko się nudzi, ale celowo chce zniechęcić kogoś innego do randkowania, bo sama nie wierzy w powodzenie i nie chce, żeby inni mieli lepiej.

Warto też znać określenia zdarzające się również w relacjach offline, jednak mające wiele cech wspólnych z powyższymi:

  1. Benching – to sytuacja, w której ktoś utrzymuje drugą osobę w odwodzie – pisze od czasu do czasu, flirtuje, ale nigdy nie angażuje się na serio. To trochę jak trzymanie kogoś „na ławce rezerwowych”, na wypadek gdyby aktualne główne opcje zawiodły.
  2. Breadcrumbing – to jeszcze bardziej pasywna taktyka. Sprawca daje minimalne oznaki zainteresowania, ale nigdy nie inwestuje w relację. Rzuca „okruchy” w postaci rzadkich wiadomości, lajków, emoji – wystarczająco, by druga osoba nadal miała nadzieję.
  3. Curving – pokrewna ghostingowi metoda odtrącania potencjalnego partnera polegająca na pozornym byciu miłym i zainteresowanym, jednak obejmuje zwlekanie i niekonstruktywne odpowiedzi na wiadomości, jednak nie kończy się relacji, żeby nie wyglądało to na ghosting. Taka relacja może ciągnąć się miesiącami, a osoba pokrzywdzona nie wie nawet czy jest ignorowana, czy po prostu trafiła na wyjątkowo zapracowanego partnera.
  4. Instagrandstanding – To sytuacja, gdy ktoś buduje swój wizerunek w social mediach głównie po to, by zaimponować byłemu lub ludziom, z którymi flirtuje.

Na koniec omówmy pokrewne zachowania, niepolegające na kłamstwie, jednak wpasowujące się w niedojrzałe i nieetyczne traktowanie drugiej osoby:

  1. Birdboxing – Nazwane na podstawie filmu Bird Box z Sandrą Bullock – chodzi o to, gdy ktoś jest w związku z osobą, której tak naprawdę nie zna lub nie widzi jej wad. Często dopiero po czasie dokonuje odkrycia, np. po ślubie i zamieszkaniu razem, lub nawet podczas pierwszego spotkania.
  2. Grande-ing – Polega na zakończeniu znajomości w zdecydowany, szybki sposób i celebrowaniu odzyskanej wolności. Nie ma tu mowy o dochodzeniu do siebie po rozstaniu, budowaniu relacji z byłym partnerem czy wyciąganiu wniosków przed wejściem w kolejny związek. Po prostu – dzięki, następny.
  3. Scrooging – To unikanie wydawania pieniędzy na randki, szczególnie w okresie świątecznym – ktoś np. zrywa przed Bożym Narodzeniem, żeby nie musieć kupować prezentu.